همانطور که در بخش اول این مطلب اشاره شد، پیش از هر کاری باید به چند نکته توجه داشت. نکته اول اینکه ما باید به کودکانمان درباره اهمیت برنامه ریزی و انضباط مالی توضیح دهیم. اما همیشه باید حواسمان باشد که این آموزش فقط به صورت حرف و نصیحت نباشد. بهتر است آموزش بچه ها را بیشتر در قالب تمرین های عملی و بازی دنبال کنیم. دومین نکته ای که باید همیشه در نظر داشته باشیم این است که بچه ها از رفتارهای ما بیشتر می آموزند تا صحبتهای مان. پس خودمان هم باید در زندگی برنامه ریزی و انضباط مالی داشته باشیم. نکته سوم که هرگز نباید فراموش کرد، اینکه در این زمینه سختگیری بیش از حد نداشته باشیم و علاوه بر آموزش مدیریت صحیح پول و منابع مالی به کودکانمان بخشندگی و مناعت طبع را هم بیاموزیم. در ادامه چند نکته مفید و عملی دیگر را برای آموزش کودکان و نوجوانان مرور می کنیم:
9- برای خریدهای خانه برنامه منظم داشته باشید و بچه ها را با خود همراه کنید.
تا از این طریق بچه ها فرصت آموزش درباره ارزش پول و نحوه درست خرج کردن آن را داشته باشند. از آنجایی که خرید مایحتاج خانه از فروشگاه یکی از بزرگترین بخشهای هزینه خانواده است، بنابراین در خریدهای ماهانه یا هفتگی بچه ها را با خود همراه کنید. آنها از طریق تجربه عملی خرید و از طریق مقایسه قیمت محصولات مختلف، استفاده از تخفیفها و محاسبه سود آنها و همچنین استفاده از بن های خرید کالا، خرید و مصرف هوشمندانه تر را می آموزند و تمرین می کنند. پس انداز سالانه خانواده ها از طریق خرید و مصرف آگاهانه مبلغ قابل توجهی خواهد بود.حتی می توان گاهی اوقات مسؤولیت خرید منزل را به بچه ها سپرد و از آنها خواست تا مدیریت آن را به عهده بگیرند
10- به بچه های کوچکتر اجازه دهید که برای خرج کردن پول خود تصمیم گیری کنند
چه ثروتمند باشید و چه کم درآمد باید بدانید بچه ها از شیوه پول خرج کردن خود هم چیزهای زیادی می آموزند. شما می توانید پیش از شروع این کار درباره مزایا و معایب ولخرجی یا صرفه جویی و درست خرج کردن با بچه ها صحبت کنید. آنها را تشویق کنید تا در هنگام خرید از قدرت قضاوت و عقل سلیم خود استفاده کنند. این بدان معنی است که پیش از تصمیم گیری برای بدست آوردن هر چیز ابتدا درباره آن به خوبی تحقیق کنید، منتظر فرارسیدن زمان مناسب خرید باشید و از تکنیک اولویت بندی هزینه ها استفاده کنید. این تکنیک به این صورت است که شما حداقل 3 مورد را که پول شما باید برای یکی از آنها هزینه شود، انتخاب می کنید . سپس بررسی می کنید که صرف پول در کدام مورد بهینه تر است و نتیجه بهتری در بر دارد.
11- به کودکان و نوجوانان شیوه ارزیابی هوشمندانه تبلیغات رسانه های مختلف را بیاموزید
انسانها در هر سنی در معرض بمباران تبلیغاتی رسانه های مختلف قرار دارند. اما پرسش اصلی اینجاست. آیا محصولات مختلف واقعاً آنچه را که در تبلیغات عنوان می شود، تأمین می کنند؟ آیا کالای جایگزین دیگری هست که عملکرد و نتیجه ای بهتر از این محصول داشته باشد؟ یا حتی قیمت پایین تر با کیفیتی مشابه؟ به بچه ها یادآوری کنید که در واقعیت لزوماً کالاها به همان خوبی که در تبلیغات به نظر می رسند، نیستند.
12- به بچه ها درباره قرض کردن هشدار دهید
برای آنها روشن کنید که در صورت کم آوردن بودجه و پول تو جیبی شان، قرض کردن از دیگران به هیچ وجه از جانب شما قابل قبول نیست. همچون سایر موارد پیش از هر برخورد تندی تلاش کنید تا با آنها صحبت کنید و تبعات منفی این رفتار را برای آنها توضیح دهید.
13- از فرصتهای موجود در فروشگاه یا رستوران برای آشنایی بچه ها با کارتهای بانکی و اعتباری بهره ببرید
برای بچه ها توضیح دهید که این کارتها چگونه شارژ می شوند یا کارتهای بانکی چه ویژگی هایی دارند و پول درون آنها از کجا می آید. در رستوران چگونه باید پول غذا و انعام را حساب کرد. همچنین به آنها بیاموزید که چطور باید کارتهای بانکی را از سرقت و کلاهبرداری محافظت کرد.
14- حساب کارتهای بانکی که در اختیار نوجوانان قرار می دهید را داشته باشید
حتی وقتی آنها در سالهای آخر دبیرستان و پیش از دانشگاه هستند. کارت بانکی فقط یک پیام برای افراد دارند؛ خرج کن! بعضی از نوجوانان به جای برنامه ریزی درباره پولشان و مصرف آن در موارد ضروری و مورد نیاز صرفاً هر چه را می بینند، می خرند. و بدون فکر پول خرج می کنند. والدین هم به خصوص اگر از تمکن مالی خوبی برخوردار باشند، معمولا سختگیری چندانی در این مورد ندارند. اما گاهی این بی توجهی برای نوجوان و والدین گران تمام می شود.
15- در مورد مسائل مالی خانواده و همچنین سرمایه گذاری های خانواده با بچه ها به خصوص در سنین نوجوانی صحبت کنید و نظر آنها را هم جویا شوید
این شیوه به خصوص در سنین نوجوانی علاوه بر اینکه باعث تقویت اعتماد به نفس آنها می شود. برای آنها جذابتر و مفیدتر هم هست. چون چند سال بعد آنها به استقلال مالی می رسند و داشتن پس انداز و دریافت سود از سرمایه گذاریها برای آنها جذاب است. بدین ترتیب آنها تفاوت میان پول نقد، کارت اعتباری و همینطور چک را یاد می گیرند. همچنین عادتهای درست مصرف کردن و هوشمندانه خرج کردن و جلوگیری از بدهی بانکی و مزایای سرمایه گذاری و پس انداز را پیش از مستقل شدن خواهند آموخت.
16- از بچه ها بخواهید در زمانهای فراغت خود با استفاده از هنر یا مهارتهای خود درآمدی هرچند اندک کسب کنند
در گذشته در ایام تعطیلات تابستان پسران برای شاگردی در مشاغل مختلف به کار گماشته می شدند. بدین ترتیب علاوه بر یادگیری یک فن و مهارت درآمدی هم کسب می کردند. اما امروزه با توجه به شرایط زندگی جدید در شهرها و تعداد اندک فرزندان در خانواده ها معمولا اوقات فراغت بچه ها در تابستان صرف رفتن به کلاسهای مختلف می شود. بهتر است والدین در چنین شرایطی از فرصت استفاده کرده و از بچه ها بخواهند از علایق، هنرها و مهارتهای خود برای تولید یک محصول یا خدمت و فروش آن استفاده کنند. این کار علاوه بر تقویت مهارتهای کارآفرینانه در کودکان و نوجوانان لذت کسب درآمد را برای آنها به همراه دارد.
امیدواریم نکات مطرح شده برای شما والدین گرامی مفید بوده باشند. شما نیز تجربیات خود را در این زمینه با ما در میان بگذارید. چه روشهایی را برای تربیت مالی و اقتصادی فرزندانتان به کار می برید؟
برای اطلاع و استفاده از سایر مطالب ما، به کانال تلگرام خانه ما بپیوندید:
